ပညာအေၾကာင္း

ပညာအေၾကာင္း

(ပညာဘက္၌ အလုိက္အစားနည္းခဲ့ေသာ ဤ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိလည္း ေရနံတြင္း ေက်ာက္တြင္းႏွင့္ သစ္ေတာမ်ားကုိ သြားရည္ယုိေသာ ၀ၪၥနာပညာ႐ွင္တုိ႔က သူငယ္ႏွပ္သားကေလးကုိ လွည္႔စားသလို သိမ္းယူသြားသည္မွာ သူတုိ႔၏ ပညာစြမ္းပင္ျဖစ္ေပသည္။

ယခုအခ်ိန္တိုင္ေအာင္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ၌ ၪဏ္မ်က္စိ စူးရွေသာ ႏုိင္ငံျခားသားတို႔က ငါတုိ႔ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ ကေလးလုိ သေဘာထား၍ ပစၥည္းေရာ လူပါ အၫြန္႔ခူးခ်င္တိုင္း ခူးေနၾကသည္႔အျပင္ ေအာက္တန္းစားဟု ထင္ရေသာ ႏုိင္ငံျခားသား လက္လီ ကုန္သည္ေလးမ်ားကလည္း ထထႂကြႂကြ ၀ီရိယျဖင့္ စားေပါက္စားလမ္းကုိ အစြမ္းကုန္ ႏႈိက္ေနၾကသည္၊ ငါတု႔ိ အမ်ဳိးသား ေတြက ““ဖုိးသူေတာ္ က်ပ္တစ္လုံးႏွင့္ ေညာင္ပင္ကုန္းမွာ အိပ္ေပ်ာ္ ေနာကတုန္းပင္””။)

အေမာဟ (ပညာ) အေၾကာင္း

အေမာဟဟူသည္ ၪဏ္ပညာတည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ““ပညာ ၪဏ္မူ၊ အေမာဟဟူ၏”” ဟုဆုိခဲ့သည္။ ေမာဟက ဖုံးလႊမ္းကြယ္ကာ ထားေသာအရာဟူသမွ်ကုိ ဤၪဏ္ပညာဟု ေခၚေသာ  အေမာဟ   က မဖုံးကြယ္ႏုိင္ေအာင္ စြမ္းႏုိင္သမွ် ထုတ္ေဖာ္ျပသျဖင့္ အမွန္ကို သိရ ေလသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ေမာဟႏွင့္အေမာဟသည္ ““ခင္ပုတ္ႏွင့္ က်ီး”” ကဲ့သုိ႔ ကမၻာ့ရန္ဘက္ၾကီးမ်ားေပတည္း။

ပညာစစ္

       ဤၪဏ္ပညာသည္ ပညာစစ္ ပညာတု ဟု ႏွစ္မ်ဳိး ရွိ၏။ ထုိတြင္ ကံ ကံ၏ အက်ဳိးကုိ သိတတ္ေသာ ၪဏ္၊ စာေပက်မ္းဂန္၏ အဓိပ္ၸာယ္မွန္ကို နားလည္ေသာၪဏ္၊ ၀ိပႆနာၪဏ္၊ မဂ္ၪဏ္ ဖုိလ္ၪဏ္မ်ားႏွင့္ ဘုရားရွင္၏ သဗၺညဳတၪဏ္ တုိင္ေအာင္ အျပစ္ကင္းေသာ အသိအလိမ္ၼာ ၪဏ္ဟူသမွ် ပညာ အစစ္ပင္ တည္း။ 

ပညာတု

       ““ပါးနပ္သူ”” ဟု ေခၚရသူတုိ႔ သႏ္ၲာန္၀ယ္ တစ္ဖက္သားက် ေလာက္ေအာင္ ဟန္ပန္ေလသံံ ေဆာင္တတ္၊ ေျပာတတ္ ေဟာတတ္ေသာၪဏ္၊ အခုိးအ၀ွက္ၪဏ္၊ အလွည့္စားၪဏ္၊ ပရိယာယ္ မာယာၪဏ္မ်ား ရွိ၏။ ထုိ ၪဏ္မ်ဳိးသည္ ပညာစစ္ မဟုတ္၊ လိမ္လည္ လွည့္ပတ္တတ္ေသာ ““၀ၪၥနာ ပညာတု”” ျဖစ္ သည္။ [၀ၪၥနာ = သူတစ္ပါးကုိ လွည့္စားႏုိင္ေသာ + ပညာ= အသိ] ပရမတၳ သေဘာအားျဖင့္ တဏွာျပ႒ာန္းေသာ အကုသုိလ္တည္း။ ထုိျပင္ သတ္နည္း ျဖတ္နည္း တုိက္ခုိက္နည္း လက္နက္ေကာင္းေကာင္း လုပ္နည္းမ်ားကုိ နားလည္းေသာ ၪဏ္မ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ ထုိၪဏ္ မ်ားလည္း ပညာစစ္မဟုတ္၊ ေနာက္၌ ျပမည့္ ““၀ိတက္”” ေခၚေသာအၾကံေကာင္းေသာ အကုသုိလ္သာ ျဖစ္သည္။

     သုိိိ႔ေသာ္ ထုိျပခဲ့ေသာ ပညာအတုမ်ားသည္ ထူထုိင္းဖ်င္းအ သူတုိ႔မွာ မရွိ၊ ပင္ကိုက ပညာအစစ္အမွန္္ ဓာတ္ခံပါသူ၊ အေတြ႕အၾကံဳ အၾကားအျမင္ (ဗဟုသုတ) မ်ားသူတုိ႔၌သာ ျဖစ္ႏုိ္င္ေပသည္။ အစစ္အမွန္ ပညာၪဏ္က ပညာအတုအား ပကတူပနိႆယေခၚ ပ႒ာန္းပစ္ၥည္းျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳသည္ဟု ဆုိလိုသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပင္ကုိက ၪဏ္ထက္ျမက္သူတုိ႔မွာ ေကာင္းေသာလုပ္ငန္း ကုသုိလ္လမ္း၌ အျမင့္ဆုံးအတန္းသုို႔ ေရာက္ေအာင္ စြမ္းႏုိင္ၾကသကဲ့သုိ႔ မေကာင္းေသာလုပ္ငန္း အကုသုိလ္လမ္း၌လည္း ကမ္းကုန္လမ္းကုုန္ အစြမ္းကုန္ ဆုိးသြမ္းႏုိင္ၾကေလသည္။

ဇာတိႏွင့္ပညာပ၀တ္ၱိပညာ

       အစစ္ျဖစ္ေသာ ပညာသည္ ဇာတိပညာ-ပ၀တ္ၱိပညာ ဟု၂ မ်ဳိးရွိ၏။ ပဋိသေႏၶတည္ေနစဥ္ကပင္ အေလာဘ၊ အေဒါသ၊ အေမာဟ ၃ မ်ဳိး ပါလာသူကုိ ““ တိဟိတ္ ပုဂ္ၢဳိလ္”” ဟု ေခၚသည္။ ““ပဋိသေႏၶစိတ္မွာ အေလာဘစေသာ ဟိတ္ ၃ ပါးရွိသူ”” ဟု ဆုိလုိသည္။

ထုိ တိဟိတ္ပုဂ္ၢိဳလ္၏ အေမာဟ ေခၚ ပညာသည္ ဇာတိ ပညာ (၀မ္းတြင္းပါပညာ) တည္း။ ထုိဇာတိ ပညာပါသူသည္ ကေလးဘ၀ကပင္ ေျပာျပ၍ နားလည္လြယ္၏။ ေတာင္ေတာင္ ဤဤ ၾကံစည္တတ္ ေတြးေတာစဥ္းစားတတ္၏။

ပဋိသေႏၶပညာ မပါခဲ႔ဘဲ ပ၀တ္ၱိအခါက်မွ (ဖြားျမင္လာမွ) မိေကာင္း ဖေကာင္းတို႔ သင္ျပျခင္း၊ အရြယ္ေရာက္၍ စာေပသင္ျခင္း၊ ႀကီးရင္႔သည္္္အခါ ပညာရွိထံ ေမးျမန္းေလ႔ စုံစမ္းေလ႔ရွိျခင္း၊ ဗဟုသုတ ရွာမွီးျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင္႔ တတ္သိနားလည္လာေသာ ပညာသည္ ပ၀တ္ၱိပညာမည္၏။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ဇာတိပညာ မပါသူသည္ ပ၀တ္ၱိပညာျဖစ္ေအာင္ ထူေထာင္ႏုိင္ေသး၏။ ဇာတိပညာ ပါလာ သည့္ အျပင္(ျပခဲ႔ေသာနည္းျဖင္႔) ပ၀တ္ၱိပညာကိုလည္း ရျပန္ပါမူ အထက္တန္း ေရာက္သူတို႔တြင္ ပါ၀င္ႏုိင္သည္။

ဇာတိပညာရွိေအာင္ ပ်ဳိးေထာင္နည္း

          ပဋိသေႏၶက ၪဏ္ဓာတ္ပါလာျခင္းသည္ ေလာကီ၌သာ အက်ဳိးမ်ားသည္ မဟုတ္ေသး။ တရားအားထုတ္ရာ၌လည္း အက်ဳိး မ်ား၏။ ပဋိသေႏၶပညာရွိသူသာ တရားအားထုတ္၍ ေပါက္ႏုိင္၏။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ျဖစ္ေလရာဘ၀တို႔၌ ပဋိသေႏၶပါ ပညာရွိျဖစ္ေအာင္ ယခုဘ၀ကပင္ ထူေထာင္သင္႔ၾကသည္။ ထူေထာင္နည္းတခ်ဳိ႕ကား- ပထမဆုးံ အသိအလိမၼာ ၪဏ္ပညာ ထက္ျမက္သူ ျဖစ္ခ်င္ရမည္။ ထုိ႔သို႔ ျဖစ္ခ်င္သည့္အတုိင္းလည္း အသိအလိမၼာ ၪဏ္ပညာ တိုးပြားေအာင္ ေရးသားအပ္ေသာ က်မ္းစာတို႔ကို စိတ္ပါ လက္ပါ ၾကည့္႐ႈရမည္။ ပညာရွိႏွင္႔ ဆက္ဆံ၍ ထုိသူ႔အထံမွ အႀကံၪဏ္ ေကာင္းမ်ားကို ေမးျမန္းမွတ္သားရမည္။ ဤမွ်ေလာက္ ႀကိဳးစားလွ်င္ပင္ ပ၀တ္ၱိၪဏ္တိုးပြား၍ အရာရာ၌ စဥ္းစားတတ္သူ ျဖစ္လာပါလိမ္႔မည္။ ထုိအခါ ေနာင္သံသရာအတြက္ ၪဏ္ပညာ အထုံပါေလာက္ေပၿပီ။ 

သို႔ေသာ္ အားမရသင္႔ေသးပါ။

          ၪဏ္ပညာ ပြင္႔လင္းေအာင္ အ၀တ္အစား အိပ္ရာေနရာမွ စ၍ တစ္ကိုယ္လုးံ အၿမဲသန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ရွိေစရမည္။ ဒါနစေသာ ကုသိုလ္ျပဳတိုင္း ““ၪဏ္ပညာ ထက္ျမက္ရသူျဖစ္ရပါလုိ၏””ဟု စိတ္ကလည္း ၫြတ္ရမည္။ ႏႈတ္ကလည္း ရြတ္ဆိုဆုေတာင္းရမည္။ ရဟန္းသံဃာ လွဴဒါန္းရာ၌လည္း ““စာေပကို သင္ယူႏုိင္၊ ပို႔ခ်ေရးသား ႏုိင္ပါေစ””ဟု စိတ္ေစတနာ ျဖစ္ေစရမည္။ တတ္္ႏုိင္ပါမူ စာသင္ ေက်ာင္းတိုက္ တည္ေထာင္၍ စာပို႔ခ်ႏုိင္ေသာ ပုဂ္ၢဳိလ္ကို ကိုးကြယ္ကာ စာပုိ႔ခ်ႏုိင္ေအာင္လည္း ေထက္ပံ႔ရမည္။ 

          လူစာသင္ေက်ာင္းမ်ားကိုလည္း ေထာက္ပံ႔ရမည္။ တိုင္းသူ ျပည္သားတို႔ ပညာတိုးပြားေအာင္ ကူညီရမည္။ မိမိတတ္သည့္သမွ်ကို သူတစ္ပါးအား ေျပာျပခ်င္စိတ္၊ နားလည္ေစခ်င္စိတ္ရွိရမည္။ ဤသို႔ စသည္ျဖင္႔ ပညာဘက္၌ စိတ္ထက္သန္သူသည္ ဘ၀ သံသရာ၀ယ္ ႀကီးက်ယ္ေသာ ပညာရွင္ ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ဤကား ေနာက္ဘ၀ အဆက္ဆက္၌ ဇာတိပညာ (၀မ္းတြင္းပါပညာရွိ) ျဖစ္ေအာင္ ပ်ဳိးေထာင္နည္းေပတည္း။

သဒၶါႏွင္႔ပညာ ကြာျခားပုံ

          သဒၶါ၏သေဘာတရားကား စြန္႔ႀကဲေပးကမ္း လွဴဒါန္းရ လွ်င္ၿပီးေရာ၊ ေနာင္သံသရာမွာ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာျဖစ္ဖို႔ရာ အေရးႀကီး၏။ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ  ၾကီးပြားေရးကုိ ေလးေလးနက္နက္ သတိမထားတက္။ ပညာ၏ သေဘာကား အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ပညာေရးကုိ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားၿပီးလွ်င္ အက်ိဳးရွိေလာက္မွ လွဴသည္၊ အေၾကာင္းေကာင္းလွ်င္ အက်ိဳးေကာင္းမည္ဟု (ကံကံ၏-အက်ိဳး) ယုံၾကည္ၿပီးျဖစ္၍ ေနာက္ဘ၀၌ အက်ိဳးရဖုိ႔ အေရးကုိ အထူးတလည္ ေတြးမေနေတာ့ၿပီ။

       ဤသုိ႔လွ်င္ သဒၶါႏွင့္ ပညာသည္ အေျခတည္က စ၍ပင္ ကြာျခားခ်င္တုိင္း ကြာလာသည္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သဒၶါမ်က္စိ၊ ပညာမ်က္စိ၊ တစ္မ်ိဳးစီ ၾကည့္ၾကေပလိမ့္မည္၊ သုိ႔ရာတြင္ အစုံၾကည့္ ျခင္း မဟုတ္ဘဲ တစ္ဖက္စီခြဲ၍ အလြန္အကဲ ၾကည့္ျခင္းကား သဒၶါလည္းမေကာင္း၊ ပညာလည္းမေကာင္း၊ ႏွစ္ဖက္စုံၾကည့္တတ္မွသာ ေကာင္းပါသည္။ ““သဒၶါလြန္ေတာ့ တဏွာ၊ ပညာလြန္ေတာ့ မာယာ”” ဟု က်မ္းလာဆုိ႐ုိး ရွိပါသည္။

(အမွာ။     ။ သဒၶါ မ်က္စိ  ပညာမ်က္စိျဖင့္  တစ္ဖက္စီ  ၾကည့္ၾကပုံ၊       ၂ ဖက္စုံ ၾကည့္ၾကပုံကုိ စုံစုံလင္လင္ေရးရလွ်င္ က်မ္းစာ တစ္ေစာင္ျဖစ္ေအာင္ ေရးမွသာ လုံေလာက္ဖြယ္ ရွိေသာ ေၾကာင့္ ဤေနရာ၌ မေရးဘဲ လ်စ္လ်ဴ႐ႈရေတာ့မည္။)

တုိက္တြန္းခ်က္

အုိ၊ အမ်ိဳးသားတုိ႔ အသိအလိမၼာ ၪဏ္ပညာဟူသည္ အစစ္ ျဖစ္ေစ၊ အတုျဖစ္ေစ မိမိ၌ ဓာတ္ခံရွိဖုိ႔ အေရးၾကီးလွေပသည္ လူတုိ႔ အသက္ရွင္ဖုိ႔ အေရး၌ ႏွလုံးသည္းပြတ္သည္ အေရးႀကီးဆုံး ျဖစ္ သကဲ့သုိ႔ ေလာကသံသရာႏွစ္ျဖာ ႀကီးပြားရး၌လည္း ၪဏ္ပညာသည္ အေရးအႀကီးဆုံး ႏွလုံးသည္းပြတ္ပင္ ျဖစ္၏၊ ဒါန သီလ စေသာ ပါရမီအားလုံး၏ အက်ိဳးကုိ ၪဏ္ပညာရွိသူသာ အဆုံးတုိင္ သိႏုိင္၍ ၪဏ္ပညာေၾကာင့္သာ ထုိပါရမီမ်ား ျပည့္၀ၾကေပသည္။

ေလာက၌လည္း အိမ္တြင္းေရး ၿငိမ္းခ်မ္းမႈသည္ သမီးခင္ပြန္း ၂ ေယာက္၏ အသိအလိမၼာ ၪဏ္ပညာ အေပၚမွာ တည္သည္ မဟုတ္ေလာ။ သားေရး၊ သမီးေရး၊ စီးပြားေရး ၊ႀကီးပြားေရးတုိ႔၌လည္း ၪဏ္ပညာရွိမွ ၀ီရိယ အက်ိဳးနာလည္၍ လုံးလစုိက္ကာ သာသာယာယာ ရွိေစႏုိင္သည္။ ပရိတ္သတ္ ဗုိလ္ပုံတုိ႔၏ အလယ္မွာလည္း ““ပညာရဲရင့္သူတုိ႔သာ ပြဲလည္တင့္”” ႏုိင္ၾကသည္။ ဘူလုံးနားမထြင္း အဖ်င္း အအ ပညာပုိင္းက ေအာက္တန္းက်ေနသူ တုိ႔မွာ စည္းစိမ္ရွင္ပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အထက္တန္းသုိ႔ မတက္လွမ္း ႏုိင္ၾကပါ။

ကမၻာကုိ လႊမ္းမုိး၍ အုပ္စုိးႏုိင္ေသာ သတ္ၱိမွာ ဤပညာအရည္ အခ်င္းသာတည္း။ ဓနရွင္တုိ႔မွာ ထုိပညာရွင္တုိ႔ကုိ ကူညီၾကသျဖင့္ ၾကီးပြားေရး၌ ေ၀စုရသူမ်ားသာ ျဖစ္ေလသည္၊ အေသးအဖြဲရန္ပြဲ ကေလးမွစ၍ တုိင္းႏိုင္ငံခ်င္း စစ္ခင္းသည္အထိ ပညာရွိတုိ႔ဘက္က ေအာင္ပြဲရစၿမဲျဖစ္သည္၊ စတုဓမၼ ဇာတ္ေတာ္၌ ဂဂၤါျမစ္အတြင္း သူ႔နယ္ျဖစ္ေသာ စစ္တလင္းမွာပင္ အေလာင္းေတာ္ ေမ်ာက္မင္းက ၀ဥၥနာပညာျဖင့္ လွည့္စား၍ မိေက်ာင္းကုိ အႏုိင္ရခဲ့ဖူးေလသည္။ [ဤ၀တၳဳ၌ လွည့္စားတက္ေသာ ၪဏ္သည္ ပညာအတုသာျဖစ္၏။ သုိ႔ေသာ္ ေလာကီႀကီးပြားေရး၌ ဤပညာအတုလည္း မ်ားစြာအသုံး က်သည္ပင္။]

မေဟာ္သဓာ ဇာတ္ေတာ္၌လည္း မေရမတြက္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ျမားေျမာင္လွစြာေသာ စစ္တပ္တုိ႔၌ ခ်ဥ္းကပ္လာေသာ ေက၀႗ပုဏၰားႏွင့္ စူဠကီမင္းကုိ အေလာင္းေတာ္၏ ပညာအစြမ္းျဖင့္ က်ီးေျခာက္သလုိ ေျခာက္လွန္႔၍ ခံ့ခံ့ၾကီး ေအာင္ပြဲဆင္ခဲ့ရေပသည္၊ 

ပညာဘက္၌ အလုိက္အစားနည္းခဲ့ေသာ ဤ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိလည္း ေရနံတြင္း ေက်ာက္တြင္းႏွင့္ သစ္ေတာမ်ားကုိ သြားရည္ယုိေသာ ၀ၪၥနာပညာ႐ွင္တုိ႔က သူငယ္ႏွပ္သားကေလးကုိ လွည္႔စားသလို သိမ္းယူသြားသည္မွာ သူတုိ႔၏ ပညာစြမ္းပင္ျဖစ္ေပသည္။

ယခုအခ်ိန္တိုင္ေအာင္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ၌ ၪဏ္မ်က္စိ စူးရွေသာ ႏုိင္ငံျခားသားတို႔က ငါတုိ႔ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ ကေလးလုိ သေဘာထား၍ ပစၥည္းေရာ လူပါ အၫြန္႔ခူးခ်င္တိုင္း ခူးေနၾကသည္႔အျပင္ ေအာက္တန္းစားဟု ထင္ရေသာ ႏုိင္ငံျခားသား လက္လီ ကုန္သည္ေလးမ်ားကလည္း ထထႂကြႂကြ ၀ီရိယျဖင့္ စားေပါက္စားလမ္းကုိ အစြမ္းကုန္ ႏႈိက္ေနၾကသည္၊ ငါတု႔ိ အမ်ဳိးသား ေတြက ““ဖုိးသူေတာ္ က်ပ္တစ္လုံးႏွင့္ ေညာင္ပင္ကုန္းမွာ အိပ္ေပ်ာ္ ေနာကတုန္းပင္””။

အုိ...အမ်ဳိးသားတုိ႔ ပညာတတ္နည္းပါးေသာ ႏုိင္ငံဟူသမွ် သည္ အဘက္ဘက္က ေအာက္တန္းၾကရမည္မွာ ေဗဒင္ေမးစရာ မလုိေတာ့ပါ၊ အမ်ဳိးကုိ ခ်စ္ခင္ၾကေသာ ေက်ာင္းဆရာႀကီးမ်ားက လည္း စြမ္းႏုိင္သမွ် နည္းေကာင္းလမ္းမွန္မ်ားကုိ ၫြန္ျပၾကပါ၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားတို႔ကလည္း စိတ္ပါလက္ပါ ၾကဳိးစားၾကပါ၊ ဓန႐ွင္လူႀကီးလူေကာင္းႏွင့္ သံဃာေတာ္အေပါင္းကလည္း ပညာေရး တိုးတတ္ေအာင္ အဘက္ဘက္က အားေပးၾကပါ၊ ဤသုိ႔ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ၾကိဳးစားမွသာ ယခုဘ၀၌ နာလန္ထူၿပီးလွ်င္ သံသရာ အဆက္ဆက္လည္း ထက္ျမက္ေသာ ဇာတိပညာ႐ွင္မ်ား ျဖစ္ႏုိင္ ၾကပါလိမ့္မည္။

(ပညာအေၾကာင္းျပီး၏)

(အမရပူရ၊ မဟာဂႏၶာရုံဆရာေတာ္၊ ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ က်မ္းစာ မွ)